Қазақстанда отын тапшылығы болуы мүмкін бе – Энергетика министрі жауап берді
Мәселені депутат Альберт Рау көтерді. Ол Қазақстанда отын тапшылығы болуы мүмкін бе деп сұрады.
«Тапшылық, иә, мұнай өнімдері бойынша болжанады», — деді Алмасадам Сәтқалиев.
Оның айтуынша, жыл басынан бері мұнай өңдеу көлемі 15,1 млн тоннаны құрады. 2024 жылы мұнай өңдеу 17,9 млн тонна деңгейінде, 2032 жылға арналған жоспар 28 млн тонна деңгейінде күтілуде.
«10 айда мұнай өнімдерінің өндірісі 11,1 млн тоннаны құрады. Ағымдағы жылдың болжамы 14,5 млн тонна деңгейінде, 2032 жылға арналған жоспар – 23,7 млн тонна деп күтілуде. Оның ішінде бензин – 5,1-ден 8,2 млн тоннаға дейін, дизель отыны — 5,2-ден 9,3 млн тоннаға дейін, авиа отын – 0,6-дан 1,5 млн тоннаға дейін», — деп толықтырды Алмасадам Сәтқалиев.
Мұнай өнімдерін өндіруді одан әрі ұлғайту үшін Шымкент МӨЗ-нің өндірістік қуатын 2030 жылға қарай екі есеге немесе 6-дан 12 млн тоннаға дейін кеңейту жоспарлануда. Зауыттың мұнаймен жүктелуін қамтамасыз ету үшін «Атырау – Кеңқияқ, Кеңқияқ – Құмкөл» мұнай құбырларын кеңейту іске асырылатын болады.
«Павлодар МӨЗ-де 2026 жылға дейін қосымша 500 мың қысқы дизель отынын өндіру бойынша жобаларды іске асыру жоспарлануда. Бірінші кезеңде бұл мұнайды бастапқы өңдеу қуатын жылына 6 млн тоннаға дейін арттыруға мүмкіндік береді. Жылына 8 млн тоннаға дейін мұнай өңдеу үшін Павлодар МӨЗ-ді кеңейтудің екінші кезеңі басталады. Ағымдағы жылдың соңына дейін алдын ала техникалық-экономикалық негіздемені әзірлеуші бойынша таңдау жоспарлануда. Атырау МӨЗ-де 2028 жылға дейін мұнайды қайта өңдеу қуатын жылына 5,5-тен 6,7 млн тоннаға дейін ұлғайту есебінен ашық түсті мұнай өнімдерін өндіруді 66-дан 77%-ға дейін ұлғайту бойынша іс-шаралар өткізу жоспарлануда», — деп түсіндірді Алмасадам Сәтқалиев.
Энергетика министрлігінің басшысы бұл шаралар нарықтың бензинге, авиациялық және дизель отынына деген қажеттілігін 2035 жылға дейін қоса алғанда толық жабуға және артық ЖЖМ экспорттауға мүмкіндік беретінін атап өтті.
«2036 жылы ашық түсті мұнай өнімдерінің күтілетін тапшылығына байланысты қуаттылығы жылына 10 млн тонна жаңа МӨЗ жобалауды бастау қажет, бірақ 2030 жылдан кешіктірмей және 2032 жылы құрылыс салу қажет. 2028-2030 жылдар кезеңінде 2036-2040 жылдары ЖЖМ-нің ықтимал импортына байланысты өндіріс-тұтыну теңгерімдерін ұдайы өзектендіру қажет. Жаңа МӨЗ құрылысы 2040 жылдан 2050 жылға дейін елдің ЖЖМ қажеттілігін жабады және отынды Орталық, Оңтүстік және оңтүстік-батыс Азияның қарқынды дамып келе жатқан нарықтарына экспорттауға мүмкіндік береді», – деп түйіндеді Алмасадам Сәтқалиев.
Бұған дейін Энергетика министрі мұнай өндіру неліктен төмендеп кеткенін айтқан болатын.
