Балаларды қорғау бойынша жаңа шаралар ұсынылды – балаға арналған SIM-карта және ата-анаға арналған мектеп

Жоба бопсалауға ұшыраған, өзіне-өзі қол жұмсауға әрекет жасаған, зорлық-зомбылық пен қатыгездікке бейімділігі бар, қиын өмірлік жағдайларға тап болған балалар мен жасөспірімдерге уақтылы қолдау көрсетуге мүмкіндік беретін бірқатар қосымша шараларды ұсынады.

Осындай шаралардың ішінде:

• Психологиялық қолдау орталықтарының мамандары, білім беру ұйымдарының педагогтары үшін біліктілікті арттыру курстарын өткізу, буллингтің, жасөспірімдер арасындағы девиантты мінез-құлықтың, балалар суицидологиясының, клиникалық психологияның, ата-аналарды психологиялық-педагогикалық ағартудың, медиаторлық мәдениетті дамыту мәселелері бойынша.
• Білім алушылардың кешенді психолого-педагогикалық диагностикасын жүргізу
• Мобильдік топтардың аймақтық психологиялық қолдау орталықтарының мамандары үшін білім беру процесінің қатысушыларына төтенше жағдайларда және профилактикалық шаралар аясында психологиялық көмек көрсету бойынша мобильді әрекет ету алгоритмін әзірлеу және бекіту
• Ата-аналар бас тартқан жағдайда органның шешімімен суицидтік қауіп-қатер жағдайында балаға көмек көрсету мәселесін заңнамалық түрде бекіту туралы ұсыныстар енгізу
• Азаматтардың некеге тұру, жүктілік пен бала туу бойынша скринингтерден өту, 3 жасқа дейінгі балаларды бақылау, баланы балабақша мен мектепке қабылдау кезінде міндетті түрде «Ата-ана мектебі» курстарынан өтуін заңнамалық деңгейде бекіту мәселесін зерделеу.
• Бұл курстарды отбасы қолдау орталықтарында, жастардың денсаулығын қорғау орталықтарында және ата-аналарды педагогикалық қолдау орталықтарында өткізу мәселесін зерделеу
• Суицидтік мінез-құлыққа ие балаларды балалар психиатрларына жедел бағыттау және көмек көрсету үшін «Жасыл дәліз» механизмін әзірлеу және бекіту
• Суицидтік мінез-құлық көрсететін балаларды медициналық мекемелерде есепке қою бойынша мұғалімдер мен ата-аналар арасында ақпараттық-түсіндіру кампаниясын өткізу.
• «Қамқор ата-ана», «Бақытты балалық шақ», «Қателік жасау құқығы» тақырыптарында фильмдер түсіру
• Цифрлық аналитикалық бағдарламаларға қатысты ең аз талаптарды әзірлеу, бұл бағдарламалар кәмелетке толмағандардың құқыққа қайшы контентке (суицид, зорлық-зомбылық, буллинг және басқа) жазылған аккаунттарын анықтауға арналған.
• Қазақстандағы жасөспірімдер арасындағы суицид мәселелері бойынша нақты жағдайлар негізінде жасөспірімдер суицидінің себептерін анықтауға бағытталған кешенді ғылыми зерттеу жүргізу
• Қарағанды облысының жоғары оқу орындары мен аймақтық Психологиялық қолдау орталығы ұйымдарының педагог-психологтарды даярлау бойынша тәжірибесін зерделеу, практикалық бағытталған (диалдық) тәсіл негізінде бірлескен ғылыми-практикалық зерттеулер жүргізу және әдістемелік ұсыныстар әзірлеу.
• Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі медициналық білім беру бағдарламаларына өзгерістер енгізу, жалпы практика дәрігерлерін психиатрия саласындағы мамандану мәселелеріне оқыту, жасөспірімдердің аутоагрессиялық бағытталған тұлғалық қасиеттерін профилактикалық тексеру (скрининг) барысында ерте анықтау мақсатында.

Сонымен қатар, балалар мен жасөспірімдерді физикалық тексеру кезінде ұсынылады:

• Профилактикалық медициналық тексерудің доврачебтік кезеңіне психоактивті заттарды қолдануға байланысты мінез-құлықтық тәуекелдерді бағалауды енгізу;
• Профильді мамандар құрамына нарколог пен психиатрды қосу, олар арнайы кезеңде профилактикалық медициналық тексеруді жүргізеді;
• Сонымен қатар түзетулерде ұсынылды:
  • Педагог-психологтардың біліктілігін арттыру курстарын әзірлеу және енгізу «Профайлинг», «Әлеуметтік желілердегі профайлинг», «Жалғандықты анықтау» тақырыптары бойынша балалардың сыртқы келбеті мен мінез-құлқына негізделген психологиялық проблемаларды анықтау.
  • «Балалар SIM-карталарын енгізу», олардың ИИН бойынша және жеке басты куәландыратын құжат, туу туралы куәлік нөмірі бойынша тіркеу
  • Балалар психиатрлары, клиникалық психологтар және педагог-психологтарды даярлауға арналған мемлекеттік тапсырыстың көлемін арттыру
  • Оқу процесіне қатысушыларға бейімделу дағдылары мен жеке тұлғаның өсуін дамытуға, психикалық денсаулықты сақтау, тиімді қарым-қатынас орнату және күрделі жағдайларда қауіпсіз мінез-құлықты қамтамасыз етуге бағытталған тренингтер өткізу.
  • Қостанай облысының балалар мен отбасылар санаттары бойынша аймақтық деректер базасын құру тәжірибесін зерттеу, білім беру ұйымдарының әлеуметтік, психологиялық, педагогикалық әл-ауқат қауіп-қатерлерін анықтау және аймақтық мониторинг жүргізу, әдістемелік ұсынымдарды әзірлеу.

  Сондай-ақ, Журналистика факультетінің студенттеріне және журналистерді трагедиялық оқиғаларды, резонансты қылмыстарды және суицидтерді БАҚ-та мұқият көрсету әдістеріне үйрету, сондай-ақ қаза болғандардың туыстарымен, немесе суицид жасауға тырысқан адамның туыстарымен жұмыс істеу алгоритмдері бойынша тренингтер жүргізу ұсынылды.

  Әзірлеушілер жобаны қабылдау теріс әлеуметтік-экономикалық немесе құқықтық салдарға әкелмейді, сонымен қатар мемлекеттік бюджеттен қаржылық шығындарды қажет етпейді деп мәлімдейді.

  Жоба 2025 жылғы 23 ақпанға дейін жария талқылау үшін «Ашық НҚА» порталында орналастырылған.